AGlab | Andrzej Glaber z Kobylina [ok. 1502 — ok. 1548]. |
AHip | Księgi świętego Augustyna Hippońskiego o żywocie krześcijańskim, Kraków 1522. |
AlEu | Żywot błogosławionego Aleksego spowiednika. Drugi żywot Eustachiusza męczennika, Kraków 1529. |
ANar | Adam Naruszewicz [1733 — 1796]. |
APrM | Artykuły prawa magdeburskiego z pocz. XVI w. |
AStan | Anna Stanisławska [1651 — 1701]. |
ATęcz | Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego z 2. poł. XV w. |
Bar | Jan Alan Bardziński [ok. 1657 — 1708]. |
BBud | Bieniasz Budny [XVI w.]. |
BChm | Benedykt Chmielowski [XVIII w.]. |
BGd | Biblia gdańska: Biblia święta, to jest Księgi Starego i Nowego Przymierza... przez Daniela Mikołajewskiego i Jana Turnowskiego, Gdański 1632. |
BJXV | Zabytki języka polskiego z XV wieku w rękopisie Nr 2503 Bibl. Jagiell. w Krakowie. Prace Filolog. I. |
BKlem | Bulla papieża Klemensa z r. 1506 w przekładzie polskim. |
BKrom | Przekład polski Marcina Błażewskiego [XVI w. — 1611] Kroniki Marcina Kromera. |
BkZ | Biblia Królowej Zofii z r. 1455. |
BLeop | Biblia Leopolity z r. 1561 w Krakowie. | BLub | Biernat z Lublina [ok. 1480 — ok. 1515]. |
BogR | Bogurodzica. Stary hymn spisany z pocz. Xv w. |
BPapr | Bartosz Paprocki [ok. 1543 — 1614]. |
BRadz | Biblia brzeska albo Radziwiłłowska, Brześć 1563. |
CBaz | Cyprian Bazylik [XVI w.]. |
CizP | Cizjojan płocki z pocz. XV w. |
Coll | Formulae colloquiorum z końca XV w. |
COtt | Historia o cesarzu Ottonie z r. 1569. |
Cyg | Mateusz Cygański [XVi w.]. |
DMym | Dictionarium trium linguarum Franciszka Mymera, Kraków 1528. |
Eccl | Ecclesiasyes, księgi Salomonowe, Kraków 1522. |
EDruż | Elżbieta Drużbacka [1695 — 1765]. |
EGl | Erazm Gliczer [ok. 1535 — ok. 1600]. | ENik | Ewangelia Nikodema z r. 1544. | EOtw | Erazm Otwinowski [XVi w. — 1610]. |
ERot | Erazm z Rotterdamu księgi, które zową język, z łacińskiego na polski wyłóżony, Kraków 1542. |
Ew | Urywki ewangelij z XV w. |
FBir | Fabian Birkowski [1566 — 1636]. |
FCn | Fortuny i cnoty różność, Kraków 1524. |
Finl | Historia prawdziwa o przygodzie żałosnej księcia finlandzkiego, Kraków 1570. |
FKaz | Formuły kazań z XIV/XV w. |
FrMiesz | Polska fraszka mieszczańska. Minucje sowiźrzalskie [Adam Władysławiusz, Jan z Kijan, Jan z Wychylówki, Baltyzer z kaliskiego powiatu, Maurycjusz Trzyprztycki]. 1609, 1613, 1614, 1615, 1 poł. XVII w. i ok. 1685 (wyd. K. Badecki). |
FSl | Formuły przy chrzcie i ślubach z r. 1514. |
FZab | Franciszek Zabłocki [1750 — 1821]. |
GiłP | Paweł Gilowski [pocz. XVI w. — 1595]. |
GKn | Grzegorz Knapski [1564 — 1638]. |
GOrsz | Grzegorz Orszak [XVI w.]. |
GZar | Grzegorz z Żarnowca [ok. 1528 — po 1601]. |
HAIW | Historia Aleksandra Wielkiego z r. 1510. |
Hhan | Historia prawdziwa, która się stała w Landzie, Kraków 1568. |
HLub | Stanisław Herakliusz Lubomirski [1636 — 1702]. |
HPon | Historia o Poncjanie z r. 1540. |
HRz | Historie rzymskie [Historie rozmaite z rzymskich i z innych dziejów wybrane], Kraków 1543. |
HśJóz | Historia o świętym Józefie, Kraków 1530. |
HtK | Historia trzech króli z r. 1544. |
HTroj | Historia barzo piękna, ucieszna o zburzeniu... miasta i państwa trojańskiego, Kraków 1563. |
HWiet | Hieronim Wietor, drukarz krakowski XVI wieku. |
IKras | Ignacy Krasicki [1735 — 1801]. |
JBiel | Joachim Bielski [1540 — 1599]. |
JGał | Jędrzej Gałka z Dobczyna [XV w.]. |
JGór | Jakub Górski [ok. 1525—1585]. |
JJab | Jan Stanisław Jabłonowski [1669 — 1731]. |
JKoch | Jan Kochanowski [1530 — 1584]. |
JPas | Jan Chryzostom Pasek [ok. 1633 — 1701]. |
JPat | Jana z Szamotuł Paterka kazania z pocz. XVI w. |
JSand | Jan Sandecki z Sącza [ok. 1490 — ok. 1570]. |
JWuj | Jakub Wujek [1541 — 1597]. |
JŻeb | Jakub Żebrowski [XVII w.]. |
KanM | Kanon mszy, urywki z poł. XV w. |
KArt | Kancjonał Piotra Artomiusza z r. 1578. |
KAug | Kazania augustiańskie z końca XV w. |
KDzik | Kodeks dzikowski z 1. 1501 i 1523 [Statuty Kazimierza W., statuty korczyński i piotrkowski Kazimierza
Jagiellończyka, zwód statutów małopolskich Kazimierza W.]. |
KDzł | Kodeks Działyńskich z poł. XV w. [Statut wiślicki w przekładzie polskim z 1460 r.]. |
KGd | Kancjonał gdański, Gdańsk 1628. |
KGn | Kazania gnieźnieńskie z końca XIV w. |
KKluk | Krzysztof Kluk [1739 — 1796]. |
KMias | Kasper Miaskowski [1553 — 1622]. |
KNab | Osiem kartek starej książeczki do nabożeństwa z pocz. XVI w. |
KOp | Krzysztof Opaliński [ok. 1610 — 1656]. |
KoSw | Kodeks Swiętosławów [Prawa Kazimierza W. i Wł. Jagiełły z 1449 r.;
prawa książąt mazowieckich z 1450 r.]. |
KPuss | Krzysztof Pussman [Historia barzo cudna o stworzeniu nieba i ziemie, Kraków 1551]. |
Krsc | Piotr Krescentyn, Księgi o gospodarstwie, Kraków 1549. |
KsNaw | Książeczka Nawojki z końca XV w. |
KStr | Kodeks Stradomskiego [Ustawy Kazimierza W. i Wł. Jagiełły. Ortyle magdeburskie w odpisie z 1518]. |
KSw | Kazania świętokrzyskie [Odpis XIV-wieczny z XIII-wiecznego brulionu lub oryginału], |
KTur | Kronika turecka Konstantego z Ostrowicy z około r. 1500. |
L | Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego [t. I — VI, wyd. II Lwów 1854 — 1860]. |
LśAl | Legenda o świętym Aleksym z r. 1454. |
LBer | List św. Bernarda o rządzeniu czeladnym z końca XV w. |
LDor | Legenda o św. Dorocie z r. ok. 1420. |
LMił | Listy miłosne z poł. XV w. |
LudW | Rurale iudicium, to jest Ludycie wieśne na ten nowy rok 1544, Kraków. |
LWaz | Anna Wazówna, Listy [XVII w.]. |
LZas | List zastawny z 1 poł. XV w. |
ŁGór | Łukasz Górnicki [1527 — 1603]. |
ŁGr | Jan Łoś, Gramatyka polska [I, Głosownia historyczna — 1922, II, Słowotwórstwo — 1925,
III, Fleksja — 1927]. |
MBiel | Marcin Bielski [1495 — 1575]. |
MBłb | Marcin Białobrzeski [1522 — 1586]. |
MCodz | Modlitwy codzienne z XV w. |
MDuch | Mleko duchowne z r. 1556. |
Mięs | Komedia o mięsopuście z pocz. XVI w. |
MKob | Modlitewnik dla kobiet z 1. 1530 — 1540. |
MKon | Modlitewnik siostry Konstancji z r. 1527. |
MKwt | Marcin Kwiatkowski [XVI w.]. |
MMiech | Maciej Miechowita [1456 — 1523]. |
MPas | Modlitwy pasyjne z XV w. |
MPtasz | Modlitewnik Ptaszyckiego = Modlitewnik dla kobiet. |
MRej | Mikołaj Rej [1505 — 1569]. |
MRyb | Maciej Rybiński [7 — 1612]. |
MSien | Marcin Siennik [XVI w.]. |
MStryj | Maciej Stryjkowski [ok. 1547 — po 1582]. |
MWac | Modlitwy Wacława z XV wieku. |
MWirz | Maciej Wirzbięta [1523 — 1605]. |
MZyg | Modlitewnik króla Zygmunta I z pocz. XVI w. |
OAm | Żywot ojca Amandusa z XVI w. |
OBr | Objawienie św. Brygidy z pocz. XV w. |
OgrD | Ogródka dusznego ułamek wrocławski z r. 1514 (— KNab.) |
OMag | Ortyle magdeburskie z XV wieku. |
OstrOg | Jana Ostroroga Myślistwo z ogary, 1618. |
PCiek | Piotr Ciekliński [1558 — 1604]. |
PFl | Psałterz floriański [Psalmy 1—100 z 2 poł. XIV w; psalmy 101—150 z 1 poł. XV w.]. |
PJad | Przewodnik do spowiedzi królewny Jadwigi z pocz. XVI w. |
PKoch | Piotr Kochanowski [1566 — 1620]. |
PKrak | Psałterz albo kościelne śpiewanie króla Dawida nowo pilnie przełożony, Kraków 1532. |
PNar | Pieśń o narodzeniu pańskim z końca XV w. |
PPuł | Psałterz puławski z końca XV lub pocz. XVI w. |
Praw | Dwie broszury prawne z r. 1602 i 1608. |
Prot | Proteus abo odmieniec z r. 1564. |
PSk | Piotr Skarga [1536 — 1612]. |
PUrb | Powieść o papieżu Urbanie z r. 1514 w Krakowie. |
RajD | Raj Duszny z r. 1530. |
RBen | Reguła świętego Benedykta z poł. XV w. |
RBzow | Abraham Bzowius [1567 — 1637]. |
RąkXVI | Rękopisy z XVI wieku (Listy) [Przedrukowane w W. Taszyckiego Wyborze tekstów staropolskich
XVI—XVIII wieku, Warszawa 1955]. |
RFr | Reguła 3 zakonu św. Franciszka z końca XV w. |
RlWar | Rozmowy, które miał król Salomon mądry z Marchołtem grubym a sprośnym, Kraków 1521. |
RotyP | Roty przysiąg sądowych z XIV i XV w. |
RPolik | Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią z XV w. |
RPrz | Rozmyślanie przemyskie o żywocie Pana Jezusa z XV w. |
RWar | Zapiski i roty polskie z XV—XVI wieku z ksiąg sądowych Ziemi Warszawskiej.
[Wyd. W. Kuraszkiewicz i A. Wolff, Kraków 1950]. |
SądP | Sąd Parysa, krolowica trojańskiego z r. 1542. |
SBud | Szymon Budny [ok. 1536 — ok. 1596]. |
SCal | Calagius, Synonima [XVI w.] |
SChł | Satyra na leniwych chłopów z XV w. |
SEBr | Słownik etymologiczny języka polskiego Aleksandra Brucknera, Kraków 1938. |
SFal | Stefana Falimirza O ziołach i mocy ich, Kraków 1534. |
SGos | Stanisław Gosławski [XVI w.]. |
SGrab | Sebastian Grabowiecki [ok. 1540 — 1607]. |
SGrocfi | Stanisław Grochowski [ok. 1540 — 1612]. |
SHaur | Jakuba Kazimierza Haura [1632—1709] Oekonomika ziemiańska generalna, 1693. |
SKlon | Sebastian Klonowie [ok. 1545 — 1602]. |
SłZach | Wiersz Słoty o zachowaniu się przy stole [z pocz. XV w.]. |
SMącz | Słownik Jana Mączyńskiego [ok. 1500 — ok. 1587], Królewiec 1564. |
SMurz | Stanisław Murzynowski [ok. 1528 — ok. 1553]. |
SOrz | Stanisław Orzechowski [1513 — 1566]. |
SOszcz | Skarga o oszczerstwo z poł. XV w. |
SPetr | Sebastian Petrycy [ok. 1554 — 1626]. |
SprCh | Sprawa chędoga o męce Pana Chrystusowej z r. 1544. |
SprzŁ | Akt sprzedaży łąki z r. 1463. |
SStar | Szymon Starowolski [poł, XVI w. — 1656]. |
SStp | Słownik staropolski, w Krakowie od 1953 r. (materiał do XV w.). |
SSzym | Szymon Szymonowie [1558 — 1629]. |
Strum | Olbrycht Strumieński [XVI w.]. |
STwar | Samuel Twardowski [ok. 1600 — 1660]. |
Syr | Szymon Syreński [ok. 1540 — 1611]. |
TPak | Prokuratorium Tomka z Pakości z 1 poł. XV w. |
TZak | Testament P. Wydżgi o skarbie zakopanym z 1455. |
UKaz | Ułamek kazania z XIV w. |
Warg | Ks. Jędrzej Wargocki [poł. XVI w. — pocz. XVII w.]. |
WChr | Wojciech Chrościński [XVII/XVIII w.]. |
WKoch | Wespazjan Kochowski [1633 — 1700]. |
WKorcz | Wit Korczowski [XVI w.]. |
WOcz | Wojciech Oczko [ok. 1537 — 1600]. |
WOdym | Walenty Odymalski [XVII w.]. |
WPot | Wacław Potocki [1626 — 1696]. |
WWSw | Kazanie na dzień Wszystkich Świętych z poł. XV w. |
Zbył | Andrzej Zbylitowski [1565 — 1608]. |
ŻBł | Żywot św. Błażeja z pocz. XV w. |
ŻJez | Żołtarz Jezusów z 1488 r. |
ŻMB | Żale Matki Boskiej pod krzyżem z 2 poł. XV w. |
ŻPJK | Żywot Pana Jezu Krysta Baltazara Opecia, Kraków 1522. |
ŻśAn | Żywot świętej Anny z r. ok. 1530. |
ŻśE | Żywot nabożny panny Eufraksyjej z r. 1524. |
ŻUm | Żale umierającego z XV w. |
ŻWr | Żołtarz Wróbla z r. 1539, Kraków. |
acc | accusativus | obelż | obelżywy |
adv | adverbium | plt | plurale tantum |
bot. | botaniczny | pogardl. | pogardliwy |
coll | colleetivum | przysł. | przysłówkowy |
czech. | czechizm | pyt. | pytajny |
czstl | częstotliwe | relig. | religijny |
dem | deminutivum | rel. | relatywny |
lmn. | liczba mnoga | rośl. | roślinny |
lp. | liczba pojedyncza | subst | substantivum |
m. | rodzaj męski | woj. | wojskowy |
moral. | moralny | ż. | rodzaj żeński |
mtf | metaforyczny | żart. | żartobliwy |
W słowniku używa się takich samych znaczników morfosyntaktycznych jak w NKJP